PLN/CHF
Informacja o ogłoszeniu restrukturyzacji Getin Banku dla wielu była zaskoczeniem, część osób natomiast od dawna wskazywała, że to tylko kwestia czasu, jednak w jednym i w drugim przypadku decyzja Bankowego Funduszu Gwarancyjnego wywołała spore zamieszanie. Klienci Getinu szturmem ruszyli do placówek i bankomatów by zabezpieczyć środki posiadane na bankowym koncie, natomiast wśród frankowiczów walczących o swoje prawa w sądzie nastąpiła duża niepewność, ponieważ pojawiły się wątpliwości czy w ogóle i w jaki sposób, procesy sądowe będą się toczyć. Pozytywne wieści dla kredytobiorców płyną jednakże z warszawskiego sądu, okazuje się bowiem, że przymusowe postępowanie restrukturyzacyjne Getinu nie stoi na przeszkodzie by w toczących się sprawach udzielać zabezpieczenia roszczenia, frankowicze nadal mogą więc skutecznie dochodzić swoich praw.
Dlaczego zabezpieczenie jest takie istotne w sprawach frankowych?
Udzielenia zabezpieczenia można żądać w każdej sprawie cywilnej, jednak warunkiem uwzględnienia przez sąd wniosku w tym zakresie jest uprawdopodobnienie roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Przepisy w dalszej kolejności stanowią natomiast, iż interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie.
W przypadku spraw frankowych, najczęściej wysuwanym roszczeniem jest żądanie unieważnienia zawartej umowy kredytowej oraz zwrot wpłaconej do banku kwoty, dlatego też, by „długu” banku wobec kredytobiorcy nie powiększać, zabezpieczenie roszczenia w takich sprawach polega na zawieszeniu obowiązku spłaty kolejnych rat kredytu, przez czas trwania postępowania sądowego, aż do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie (czyli do uprawomocnienia się wyroku sądu pierwszej lub drugiej instancji).
W ten więc sposób, kredytobiorca już w zaledwie kilka dni od wniesienia pozwu (wnioski o zabezpieczenie są rozpoznawane w pierwszej kolejności), może zgodnie z prawem zaprzestać spłacać swój kredyt, a bank nie może z tego powodu wypowiedzieć zawartej umowy kredytowej i nie może zgłosić zaległości w płatnościach do Biura Informacji Kredytowej.
Zabezpieczenie jest rozwiązaniem korzystnym i pożądanym przez kredytobiorców, dlatego też coraz częściej wnioski w tym zakresie się pojawiają, zwłaszcza, gdy suma wpłat dokonanych przez kredytobiorcę na podstawie zawartej umowy kredytowej wskazuje, że frankowicz spłacił już cały otrzymany z banku kapitał kredytu, a jego żądanie dotyczy unieważnienia zawartego kontraktu.
Co ciekawe, udzielenie zabezpieczenia następowało przez sądy również w przypadkach, gdy kondycja finansowa pozwanego banku nie była najlepsza, a to z uwagi na fakt, iż problemy finansowe banku mogły w późniejszym czasie uniemożliwić kredytobiorcy realizację wyroku (gdy kredytobiorca przez cały proces spłaca kredyt, jego roszczenie wobec banku rośnie, zatem w momencie, gdy umowa zostanie unieważniona, po stronie kredytobiorcy aktualizuje się roszczenie o zwrot wszystkich wpłaconych do banku kwot, bank jednakże mógłby nie mieć środków by roszczenie kredytobiorcy spełnić), więc teoretycznie, w przypadku Getin Banku sądy z tych samych względów powinny wnioski o zabezpieczenie uwzględniać, problem polega jednak na tym, że wobec Getinu oficjalnie wszczęto przymusowe postępowanie restrukturyzacyjne, a to nieco komplikuje cały proces.
Przymusowa restrukturyzacja nie stoi na przeszkodzie udzieleniu zabezpieczenia.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, postępowanie egzekucyjne lub zabezpieczające skierowane do majątku podmiotu w restrukturyzacji wszczęte przed wszczęciem przymusowej restrukturyzacji podlega umorzeniu, a ponadto, w czasie trwania przymusowej restrukturyzacji w stosunku do podmiotu w restrukturyzacji niedopuszczalne jest wszczęcie postępowania egzekucyjnego i postępowania zabezpieczającego.
Na pierwszy rzut oka z powyższego wynika zatem, że obecnie uzyskanie zabezpieczenia w sprawie prowadzonej przeciwko Getin Bankowi nie jest możliwe, a toczące się postępowania powinny zostać umorzone, jednak wykładnia wskazanych przepisów jest na szczęście korzystna dla kredytobiorców.
W powołanych regulacjach wskazane jest, iż umorzeniu podlega „postępowanie egzekucyjne lub zabezpieczające skierowane do majątku podmiotu w restrukturyzacji”, zauważyć jednak należy, że zabezpieczenie polegające na zawieszeniu obowiązku płatności kolejnych rat kredytu jest zabezpieczeniem niepieniężnym, zatem nie odnosi się ono do majątku banku będącego w restrukturyzacji i z tych względów nie podlega ograniczeniom ujętym w przytoczonych przepisach.
Wskazany sposób zabezpieczenia ukierunkowany jest na ochronę interesów kredytobiorcy i odnosi się do wierzytelności, które mogą powstać w przyszłości, gdyby jednak frankowicz domagał się zabezpieczenia poprzez np. zajęcie środków na rachunku bankowym, wówczas trwające postępowanie zabezpieczające zostałoby umorzone, gdyż byłoby ono skierowane do majątku podmiotu w restrukturyzacji.
Drugą istotną kwestią, która uzasadnia udzielenie zabezpieczenia poprzez wstrzymanie obowiązku płatności kolejnych rat kredytu przez czas postępowania sądowego jest sprzeczność powołanych polskich przepisów z Dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/59/UE. Wskazana Dyrektywa określa zasady i procedury odnoszące się do naprawy oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji określonych instytucji, w tym banków, natomiast państwa członkowskie mogły przyjąć lub utrzymać w mocy bardziej rygorystyczne lub dodatkowe przepisy w stosunku do przepisów Dyrektywy, pod warunkiem że mają one zastosowanie ogólne i nie kolidują z Dyrektywą.
Polski ustawodawca poszedł jednakże jeszcze dalej, i efekt jest taki, że przepisy krajowe są zgoła odmienne od tych zawartych w Dyrektywie, co prowadzi do sprzeczności.
W Dyrektywie jest bowiem mowa o tym by właściwe organy „posiadały uprawnienie do ograniczenia zabezpieczonym wierzycielom instytucji objętej restrukturyzacją (…) możliwości egzekucji zabezpieczeń wierzytelności w odniesieniu do wszelkich aktywów tej instytucji objętej restrukturyzacją”, zatem egzekucja zabezpieczeń może być ograniczona, lecz nie może zostać zupełnie wyłączona, jak wynika to z polskich przepisów. W takim przypadku pierwszeństwo ma oczywiście prawo unijne, zatem sądy rozpoznające wnioski o zabezpieczenie w procesach przeciwko Getin Bankowi powinny mieć ten fakt na uwadze.
Powyższe argumenty uwzględniane są już jednak przez sądy, czego doskonałym przykładem jest postanowienie Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 8 października 2022 r., sygn. akt: XXVIII Cz 1805/22. Przypomnijmy, decyzja Bankowego Funduszu Gwarancyjnego dotycząca przymusowej restrukturyzacji Getin Banku zapadła 30 września 2022 r., zatem Sąd orzekał już po jej publikacji.
Wspomnianym postanowieniem Sąd Okręgowy przychylił się do wniosku kredytobiorców i udzielił zabezpieczenia roszczenia poprzez wstrzymanie obowiązku dokonywania spłat kredytu do dnia uprawomocnienia się orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie. Frankowicze prowadzący procesy sądowe z Getin mogą więc odetchnąć z ulgą, gdyż zabezpieczenie roszczenia w ich sprawach jest nadal możliwe.
W serwisie Chf24.pl każdego dnia piszemy o najważniejszych wiadomościach dla Frankowiczów. Bądź na bieżąco! Obserwuj Chf24.pl w Wiadomościach Google. Odwiedź nas także na Facebooku, Tweeterze.
