Kredytobiorcy spłacający kredyt w złotówkach, którzy procesują się o unieważnienie umowy kredytu z powodu nieprawidłowości wskaźnika WIBOR, otrzymali zabezpieczenie, które polega na zwolnieniu z obowiązku płacenia rat wynikających z zawartej umowy kredytu. To nietypowa sytuacja, gdyż zabezpieczenie w takich sprawach zwykle polega na wstrzymaniu obowiązku płatności rat wyłącznie w zakresie stawki WIBOR. Czy to oznacza, że sądy niebawem będą unieważniać WIBOR i przyznawać racje kredytobiorcom złotówkowym podobnie jak teraz robią to w przypadku Frankowiczów?
Sąd Okręgowy w Kaliszu postanowieniem z 20 października 2023 roku wydanym w sprawie (sygn. akt I C 1763/22) udzielił kredytobiorcom zabezpieczenia roszczenia o ustalenie nieważności umowy kredytu złotowego, w ten sposób, że w całości zwolnił kredytobiorców z obowiązku płacenia rat wynikających z zawartej umowy kredytu. Jest to postanowienie wyróżniające się na tle innych orzeczeń wydanych przez sądy na kanwie spraw dotyczących stawki referencyjnej WIBOR.
Obecna sytuacja w sprawach WIBOR
Dotychczasowe postanowienia sądów w 90% przypadków dotyczyły sytuacji, w której sąd wstrzymywał obowiązek płatności rat wyłącznie w zakresie stawki WIBOR. Kredytobiorca był zobowiązany do dalszej spłaty rat, których wysokość określana była jedynie marżą kredytu. Jednak postanowienie Sądu Okręgowego w Kaliszu oznacza, że kredytobiorcy nie muszą już w ogóle dokonywać spłat na rzecz banku, co w sprawach dotyczących WIBOR jest nader rzadko spotykane.
Zabezpieczeń w sprawach dotyczących WIBOR jest w ogóle bardzo mało, a te, które są, przeważnie nie są jeszcze prawomocne. Istnieje jednak kilka korzystnych orzeczeń, które wskazują na możliwość “zamrożenia” WIBOR na czas trwania procesu. Sądy w Warszawie, Zielonej Górze, Lublinie oraz kilka mniejszych sądów wydały postanowienia, które dają nadzieję kredytobiorcom na uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia.
Możliwości kwestionowania WIBOR w umowach kredytów złotówkowych
W przypadku sporów dotyczących stawki referencyjnej WIBOR, istnieje rozbieżność między tym, co wydaje się prawidłowe na gruncie ekonomii, a tym, co jest uzasadnione w świetle przepisów prawa ochrony konsumenta – wskazują prawnicy reprezentujący konsumentów. Aktualne orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) oraz sądów krajowych w sprawach “frankowych” wyraźnie wskazuje, że kwestionowanie WIBOR w umowach kredytów złotówkowych jest uzasadnione – dodają.
Wypowiedzi przedstawicieli polskiego sektora finansowego często ignorują tę regułę, twierdząc, że nie ma możliwości kwestionowania WIBOR-u w umowach kredytów złotówkowych. Jednakże, coraz więcej pozewów kredytobiorców o usunięcie WIBOR-u z umowy kredytowej daje nadzieję na uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia.
Krytyka obiektywności WIBOR
WIBOR jest wskaźnikiem referencyjnym, który ma zdolność do pomiaru rynku oraz realiów gospodarczych, do których został powołany. Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) utrzymuje, że WIBOR jest obiektywny i zgodny z przepisami prawa. Jednak pełnomocnicy kredytobiorców wyrażają obawy, że opinia KNF może zaszkodzić posiadaczom kredytów w złotówkach w dochodzeniu swoich praw przed sądami.
W opinii pełnomocników kredytobiorców, ocena KNF jest lakoniczna, ogólna i nie zawiera wystarczających argumentów, które pozwoliłyby na obalenie zarzutów co do tego, że wskaźnik WIBOR jest pozbawiony obiektywności. Kredytobiorcy mają realne podstawy do kwestionowania obiektywności WIBOR-u i dochodzenia swoich praw w związku z tym.
Kwestionowanie obiektywności WIBOR w sądach
Sądy coraz częściej akceptują argumenty kredytobiorców dotyczące niedopełnienia obowiązku informacyjnego przez banki oraz nietransparentności wskaźnika WIBOR. Wyrok zaoczny wydany przez Sąd w Zielonej Górze, chociaż na razie nie jest prawomocny, pokazuje, że WIBOR budzi coraz większe wątpliwości, a kredytobiorcy coraz częściej powołują się na te wątpliwości w swoich sprawach.
Warto jednak pamiętać, że jeden wyrok zaoczny nie wystarczy do wyciągnięcia ostatecznych wniosków w sprawie WIBOR-u. Konieczne jest dalsze badanie i analiza, aby dokładnie zrozumieć, jakie są możliwości kwestionowania obiektywności WIBOR-u w sądach oraz jakie konsekwencje to może mieć dla kredytobiorców.
WIBOR nie jest przepisem
Pojawiające się zarzuty dotyczące wadliwości WIBOR-u koncentrują się na rzetelności danych, które są podstawą jego ustalania. Kwestionowanie abuzywności klauzuli dotyczącej WIBOR-u faktycznie kwestionuje jego zgodność z prawem, pomimo pozytywnej oceny KNF.
Ważne jest, aby zrozumieć, że WIBOR nie jest przepisem, ale wskaźnikiem referencyjnym, który można poddać weryfikacji i kwestionować w sądzie. Kredytobiorcy mają prawo dochodzić swoich praw i kwestionować obiektywność WIBOR-u. Wszystko to wymaga jednak odpowiedniej analizy i wsparcia prawnego, aby osiągnąć korzystne rezultaty.
Podsumowanie
Przełomowe zabezpieczenie w sprawie WIBOR, które zwalnia kredytobiorców z obowiązku płacenia rat, daje nadzieję na uzyskanie korzystnego rozstrzygnięcia dla kredytobiorców. Aktualne orzecznictwo wskazuje na możliwość kwestionowania obiektywności WIBOR-u w umowach kredytów złotówkowych oraz na rosnące wątpliwości dotyczące tego wskaźnika. Samo jednak zabezpieczenie roszczenia przez sąd, nawet prawomocne nie przesądza tego, że WIBOR zostanie ostatecznie uznany przez sąd jako nielegalny. Na dalszy rozwój sprawy należy zatem jeszcze poczekać.
Kredytobiorcy mają prawo dochodzić swoich praw i kwestionować obiektywność WIBOR-u w sądach. Jednak aby osiągnąć korzystne rezultaty, konieczne jest dokładne zrozumienie tematu, wsparcie prawnego i cierpliwość w procesie dochodzenia swoich praw.
