Ostatnie wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w sprawach dotyczących kredytów frankowych mają ogromny wpływ na przyspieszenie postępowań sądowych. Według ekspertów od spraw frankowych, liczba wyroków w 2024 roku może nawet wzrosnąć o kilkadziesiąt procent w porównaniu z rokiem 2023. W szczególności, wyroki z września i grudnia, które wskazują, że konsument nie musi składać oświadczenia o skutkach nieważności umowy, przyczynią się do przyspieszenia postępowań sądowych.
Wyroki te eliminują konieczność weryfikacji tożsamych zapisów umownych przez sędziów oraz składania przez konsumentów oświadczeń o skutkach nieważności. Ta zmiana powinna przyczynić się do szybszego i sprawniejszego wydawania wyroków przez sądy. W III kwartale 2023 roku liczba zapadłych wyroków wzrosła o około 47 procent w porównaniu do roku poprzedniego, a tendencja ta ma się utrzymać w 2024 roku.
Przyspieszenie postępowań sądowych
Prawnicy prognozują kilkudziesięcioprocentowy wzrost liczby wyroków w pierwszej i drugiej instancji w 2024 roku w porównaniu do roku poprzedniego. Przewiduje się, że wyroków drugiej instancji będzie znacznie więcej niż w ubiegłym roku. Wielka liczba spraw trafia do pierwszej instancji, które po wydaniu wyroku są przekazywane do drugiej instancji. Sądy apelacyjne będą musiały zatem wydawać znacznie więcej wyroków, aby nadążyć za napływem spraw zakończonych w pierwszej instancji. Eksperci wskazują , że 2024 rok będzie rekordowy pod względem dynamiki rozstrzygania spraw.
W przypadku prowadzenia spraw sądowych z powództwa klienta, trwają one średnio od 24 do 26 miesięcy, aby uzyskać prawomocny wyrok. W większych ośrodkach, takich jak Warszawa, postępowania sądowe trwają dłużej ze względu na większe obłożenie sprawami. Jednak obecnie można zaobserwować przyspieszenie prowadzenia tych spraw, ponieważ sądy podejmują działania mające na celu skrócenie postępowań.
Nie wszystkie dowody, które banki zgłaszają, są dopuszczane, co przyspiesza proces orzekania. Sądy są dobrze zaznajomione z tego typu sprawami, znają świadków, a orzecznictwo przeważnie opowiada się po stronie nieważności umów kredytowych. To sprawia, że nie jest konieczne korzystanie z usług biegłych.
Aktywność banków i klientów
Ostatnio można zaobserwować wzrost aktywności banków w kierowaniu wezwań do zapłaty do klientów. Wezwania te są zapowiedzią powództwa i dotyczą waloryzacji lub zwrotu kapitału i waloryzacji. Jeszcze bardziej interesujące jest to, że niektóre banki zaczęły wysyłać zawezwanie do próby ugodowej.
Przed zmianą przepisów kodeksu cywilnego, takie zawezwanie przerywało bieg przedawnienia, ale obecnie tylko zawiesza go na czas trwania postępowania. Banki mogą w ten sposób zyskać kilka dodatkowych miesięcy na podjęcie dalszych działań wobec klientów.
W przypadku banków, które mają mniejsze portfele kredytów we frankach szwajcarskich, nie wszystkie będą chciały składać apelacje od wyroków sądów pierwszej instancji. Interesujące będą również rozstrzygnięcia spraw inicjowanych przez banki. Sądy zaczęły podejmować więcej spraw z powództwa banku po czerwcowym wyroku TSUE. Istnieje wiele spraw dotyczących przedawnienia roszczeń banków, które będą miały kluczowe znaczenie dla rozwoju orzecznictwa w tej dziedzinie.
Kredyt darmowy jako nowy obszar sporów sądowych
Oprócz spraw dotyczących kredytów we frankach, można spodziewać się wzrostu liczby spraw dotyczących kredytów konsumenckich, w szczególności kredytów darmowych. Klientom coraz częściej uświadamia się, że takie umowy mogą naruszać przepisy prawa dotyczące kredytu konsumenckiego. Sprawy te będą głównie kierowane do sądów rejonowych i nie powinny kolidować z sprawami dotyczącymi kredytów we frankach, które przeważnie trafiają do sądów okręgowych.
Wielu klientów zwraca się do kancelarii prawnych o analizę umów kredytowych, w tym umów kredytu gotówkowego. Świadomość konsumentów na temat możliwości skutecznej walki z bankiem wzrosła dzięki sprawom frankowym, a część osób rozpoczyna aktywne poszukiwanie ochrony. Z pewnością w 2024 roku liczba spraw sądowych tego typu będzie jeszcze większa.
Podsumowanie
Wyniki ostatnich wyroków TSUE przyczynią się do przyspieszenia postępowań sądowych w sprawach kredytów we frankach. Oczekuje się wzrostu liczby wyroków w 2024 roku, zarówno w pierwszej, jak i drugiej instancji. Banki coraz aktywniej wysyłają wezwania do zapłaty i podejmują sprawy z powództwa.
Warto również zauważyć rosnącą liczbę spraw dotyczących kredytów konsumenckich, zwłaszcza kredytów darmowych. Klienci coraz częściej zwracają się o pomoc do kancelarii prawnych w celu analizy umów kredytowych. Wszystkie te czynniki sprawiają, że 2024 rok zapowiada się jako rekordowy pod względem liczby spraw wygranych przez frankowiczów.
