Opinia Rzecznika Generalnego TSUE wydana w dniu 16 lutego 2023 r. może okazać się przełomowa w kwestii roszczeń kredytobiorców dotyczących wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu. Według Rzecznika, prawo UE stoi na przeszkodzie wykładni przepisów prawa polskiego na podstawie których Przedsiębiorcom przysługuje prawo do takiego wynagrodzenia. Jednocześnie jednak uznał, że roszczenia konsumentów w tym zakresie nie są sprzeczne z prawem UE.
Opinia ta jest bardzo negatywna dla banków, które zapewne przegrają wiele procesów sądowych, a co za tym idzie, zostaną pozbawione szansy na uzyskanie dodatkowych świadczeń z tytułu tak zwanego wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu. Jednocześnie jednak konsumenci, którzy zdołają wykazać istnienie roszczenia co do wysokości i zasady, będą mogli upomnieć się o dodatkowe świadczenia na swoją rzecz. O zasadności takich pozwów zdecydują polskie sądy.
Sytuacja ta może spowodować, że stworzona przez banki koncepcja wynagrodzenia za korzystanie z kapitału kredytu obróci się przeciwko nim, a prawdopodobnie spowoduje dodatkowe „szkody” dla tych instytucji. Jeśli TSUE podzieli stanowisko Rzecznika Generalnego, to “Frankowicze” nie będą już musieli obawiać się konsekwencji doprowadzenia do nieważności umowy kredytu. W związku z nieważnością umowy kredytu bankom nie przysługuje żadne dodatkowe wynagrodzenie. Banki mogą co najwyżej odzyskać kapitał kredytu, o ile tego rodzaju roszczenia nie uległy przedawnieniu.
Wyrok TSUE zgodny z opinią Rzecznika Generalnego może rozwiązać całkowicie problem pozwów o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału kredytu – nowe pozwy banków prawdopodobnie przestaną się pojawiać, a te, które są w toku, skończą się porażką banków. Taki wyrok prawdopodobnie wywoła kolejną falę pozwów kredytobiorców, a masowe przegrane banków w już toczących procesach o tzw. wynagrodzenie za korzystanie z kapitału kredytu spowodują ogromne, wielomilionowe koszty tych instytucji z powodu przegranych procesów.
Opinia Rzecznika Generalnego nie jest wiążąca dla Trybunału, jednak z reguły TSUE podziela stanowisko przedstawione w opinii. Bez wątpienia opinia ta ma bardzo istotne znaczenie w tej sprawie, ponieważ może wpłynąć na wyrok TSUE w tej kwestii. Banki i kredytobiorcy z niecierpliwością czekają na rozstrzygnięcie tej sprawy.
W każdym razie, wyrok TSUE w tej sprawie będzie bardzo istotnym wydarzeniem dla polskiego sektora bankowego i tysięcy kredytobiorców, którzy nadal spłacają swoje kredyty. Trzeba jednak poczekać na ostateczne rozstrzygnięcie.
