Pan Marek z Wrocławia odlicza kolejne tygodnie, czekając na prawomocny wyrok w swojej „frankowej” sprawie. Pierwszą rundę wygrał – sąd I instancji unieważnił jego umowę kredytu indeksowanego do franka szwajcarskiego, przyznając mu rację. Bank jednak złożył apelację, przez co wypłata należnych pieniędzy odsunęła się w czasie. Teraz pan Marek nerwowo sprawdza każde powiadomienie z sądu. Ma nadzieję, że Sąd Apelacyjny we Wrocławiu szybko potwierdzi korzystny dla niego wyrok i zasądzi od banku wszystkie należne świadczenia. W głowie kłębią mu się pytania: ile jeszcze potrwa ten spór? Czy wrocławscy sędziowie nie zastosują przypadkiem kontrowersyjnej teorii salda, która mogłaby pozbawić go części odsetek za czas procesu? Podobne dylematy mają tysiące frankowiczów, którzy w stolicy Dolnego Śląska walczą o unieważnienie swoich kredytów.
Po czerwcowym wyroku TSUE w sprawie Lubreczlik z 19 czerwca 2025 r. oczy całej „frankowej” społeczności zwróciły się na wrocławską apelację. To właśnie tam banki częściej niż gdzie indziej forsowały rozwiązanie niekorzystne dla konsumentów – rozliczanie nieważnych umów według teorii salda, czyli poprzez wzajemne potrącenie roszczeń. Frankowicze zaczęli się zastanawiać, czy sędziowie z Wrocławia ulegli antykonsumenckiej narracji banków propagujących saldo, czy jednak orzekają po myśli klientów. Uzyskanie oficjalnych danych o odsetku wyroków opartych na teorii salda okazało się niemożliwe, ale sąd udostępnił inne interesujące statystyki. Z odpowiedzi udzielonej redakcji wynika, jak bardzo wrocławscy sędziowie są dziś obciążeni sprawami frankowymi i w jakim tempie je rozpoznają. Czy frankowicze z Wrocławia muszą się liczyć z przewlekłością postępowań apelacyjnych? A może sytuacja na Dolnym Śląsku wygląda lepiej niż w takich ośrodkach jak Warszawa czy Gdańsk? Sprawdziliśmy to.
Wrocławska apelacja przyspiesza. Jak wypada na tle kraju?
Sytuacja frankowiczów w II instancji zależy w dużej mierze od strategii banków. W ostatnich miesiącach można dostrzec pewną zmianę – część banków nie składa apelacji od niekorzystnych dla siebie wyroków sądów okręgowych, chcąc szybciej zamknąć sprawy i ograniczyć koszty. Nie oznacza to jednak, że kredytobiorcy mogą spać spokojnie. Wiele instytucji nadal odwołuje się od wyroków I instancji, traktując apelację jako sposób na kupienie czasu – odwleczenie momentu rozliczenia z klientem i okazję do przedstawienia kolejnych propozycji ugody. Banki biorą przy tym pod uwagę specyfikę sądu, do którego trafi sprawa. Wrocławska apelacja słynie z orzeczeń opartych na teorii salda, więc dla banku odwołanie bywa tym bardziej kuszące – zwłaszcza jeśli sąd okręgowy zastosował korzystniejszą dla konsumenta teorię dwóch kondykcji.
Jak w takiej sytuacji radzi sobie Sąd Apelacyjny we Wrocławiu z rosnącym napływem frankowych apelacji? Najnowsze dane statystyczne dają frankowiczom pewne powody do optymizmu. Wskaźnik opanowania wpływu – czyli stosunek liczby załatwionych spraw do liczby spraw nowych – osiągnął w I Wydziale Cywilnym tego sądu aż 252% w pierwszym półroczu 2025 roku. Dla porównania, w całym 2024 r. było to zaledwie 51,2%. Tak imponujący wynik oznacza, że sędziowie znacznie przyspieszyli tempo załatwiania spraw, choć trzeba zauważyć, iż statystyka została podbita przez zmiany organizacyjne w sądzie. W kwietniu 2025 r. utworzono nowy V Wydział Cywilny, do którego przekierowano dużą część wpływających apelacji cywilnych (kategoria ACa). W samym I półroczu 2025 do nowego wydziału trafiło 3 979 spraw z repertorium ACa, a załatwiono w nim 492 – co sztucznie podniosło wskaźniki I Wydziału. Innymi słowy, bez uwzględnienia nowej sekcji cywilnej tak wysoki procent spraw załatwionych w starym wydziale nie byłby możliwy.
Frankowiczów najbardziej interesują jednak statystyki dotyczące tylko spraw „049 cf”, czyli stricte kredytów frankowych. Tu również widać znaczącą poprawę. Backlog – liczba nierozpatrzonych spraw – co prawda lekko wzrósł, ale tempo orzekania zdecydowanie się poprawiło. Na koniec 2024 r. we wrocławskiej apelacji oczekiwało na załatwienie 4 336 frankowych spraw, a na koniec czerwca 2025 r. było ich 5 039. W ciągu pierwszego półrocza 2025 wpływ nowych apelacji frankowych był więc nieco większy niż liczba spraw zakończonych, stąd minimalny przyrost zaległości.
Jednocześnie jednak wskaźnik opanowania wpływu dla spraw frankowych wzrósł do 83,9% w I półroczu 2025, podczas gdy w całym 2024 r. wynosił tylko 42,7%. Postęp jest zatem wyraźny – w ciągu pół roku załatwiono o wiele większy odsetek frankowych odwołań niż wcześniej przez cały rok, i to pomimo lawinowego wzrostu nowych pozwów. Wystarczy wspomnieć, że w samym I półroczu 2025 do wrocławskiej apelacji wpłynęło aż o 21,5% więcej spraw frankowych niż przez cały rok 2024.
Czy z perspektywy czekających na wyroki kredytobiorców Wrocław faktycznie wypada lepiej niż inne miasta? Okazuje się, że tak – wrocławski sąd apelacyjny jest jednym z najszybszych w kraju. Według danych zebranych przez kancelarie frankowe, średni czas oczekiwania na prawomocny wyrok w apelacji we Wrocławiu wynosi około 342 dni, czyli nieco ponad 11 miesięcy. To trzeci najlepszy wynik w Polsce – szybciej jest tylko w Lublinie (średnio 274 dni) i minimalnie w Gdańsku (338 dni). Dla porównania, w Warszawie frankowicze czekają na rozpoznanie apelacji średnio 464 dni, a więc o cztery miesiące dłużej niż we Wrocławiu. Również inne sądy, jak np. w Poznaniu czy Katowicach, działają wolniej – tam na wyrok II instancji czeka się przeciętnie półtora roku albo dłużej. Wrocław plasuje się zatem w czołówce – trzy na jedenaście sądów apelacyjnych w kraju (Lublin, Gdańsk, Wrocław) wydają wyroki frankowe w mniej niż rok. To dobra wiadomość dla osób takich jak pan Marek, które liczą na sprawiedliwość bez niepotrzebnej zwłoki.
Statystyki sędziów: nowy wydział napędza tempo
Ogólne wskaźniki mówią wiele o efektywności sądu, lecz frankowiczów, których sprawy utknęły już na etapie apelacji, bardziej interesuje konkret: ile wyroków wydają poszczególni sędziowie i jak duże mają zaległości w swoich referatach. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu udostępnił szczegółowe dane na ten temat – dotyczą one wyłącznie spraw frankowych (symbol 049 cf) i obejmują liczbę wydanych wyroków w sierpniu 2025, liczbę wyroków od 1 września do 22 października 2025, a także liczbę spraw frankowych w referacie każdego sędziego na dzień 22 października. Poniżej prezentujemy te statystyki dla wszystkich orzekających we wrocławskiej apelacji sędziów (SSA oznacza sędziego sądu apelacyjnego, sędzia delegowany – sędziego czasowo przeniesionego z sądu okręgowego):
SSA Ewa Barnaszewska – wyroki: 17 (sierpień) i 21 (wrzesień–22 października), stan referatu: 148 spraw frankowych.
SSA Iwona Biedroń – wyroki: 9 i 14, stan referatu: 62.
SSA Magdalena Cichocka – wyroki: 0 i 34, stan referatu: 277.
SSA Jacek Gołaczyński – wyroki: 1 i 16, stan referatu: 154.
SSA Adam Jewgraf – wyroki: 9 i 23, stan referatu: 260.
SSA Sławomir Jurkowicz – wyroki: 10 i 16, stan referatu: 254.
SSA Krzysztof Rudnicki – wyroki: 10 i 23, stan referatu: 195.
SSA Jacek Saramaga – wyroki: 23 i 19, stan referatu: 239.
SSA Jolanta Solarz – wyroki: 17 i 33, stan referatu: 292.
SSA Agnieszka Terpiłowska – wyroki: 21 i 14, stan referatu: 192.
SSA Zbigniew Woźniak – wyroki: 16 i 24, stan referatu: 263.
SSA Jolanta Burdukiewicz-Krawczyk – wyroki: 21 i 18, stan referatu: 285.
SSA Wojciech Damaszko – wyroki: 12 i 36, stan referatu: 212.
SSA Ewa Głowacka – wyroki: 11 i 31, stan referatu: 280.
SSA Janusz Kaspryszyn – wyroki: 5 i 17, stan referatu: 200.
SSA Dariusz Kłodnicki – wyroki: 7 i 22, stan referatu: 246.
SSA Magdalena Lamparska – wyroki: 20 i 36, stan referatu: 188.
SSA Lidia Mazurkiewicz-Morgut – wyroki: 6 i 25, stan referatu: 283.
SSA Andrzej Połata – wyroki: 17 i 24, stan referatu: 270.
SSA Paweł Pszczołowski – wyroki: 11 i 26, stan referatu: 299.
SSA Wojciech Wójcik – wyroki: 20 i 24, stan referatu: 213.
sędzia delegowana Lidia Orzechowska-Korpikiewicz – wyroki: 18 i 32, stan referatu: 273.
sędzia delegowana Małgorzata Kopalska-Ćwik – wyroki: 20 i 36, stan referatu: 188.
Powyższe liczby pozwalają lepiej zrozumieć sytuację w Sądzie Apelacyjnym we Wrocławiu. Widać wyraźnie, że nowy V Wydział Cywilny odciążył „stary” I Wydział i znacząco podkręcił tempo rozpatrywania frankowych spraw. W okresie od 1 września do 22 października 2025 r. troje sędziów z V Wydziału (w tym jedna delegowana) zdołało wydać po 36 wyroków frankowych każdy – był to najlepszy wynik w całej apelacji. Dla porównania, najwięcej w tym samym okresie w I Wydziale wydała SSA Magdalena Cichocka – 34 wyroki. Warto też zwrócić uwagę na obłożenie pracą poszczególnych sędziów. Rozpiętość jest ogromna – najmniej frankowych spraw „na stanie” ma SSA Iwona Biedroń (62), podczas gdy rekordzista, SSA Paweł Pszczołowski, ma ich aż 299. Ogólnie sędziowie z V Wydziału dysponują porównywalnie dużymi referatami co ich koledzy z I Wydziału, ale jak widać potrafią uporać się z nimi wyjątkowo sprawnie.
Delegowani „posiłkowi” z okręgu okazali się istotnym wsparciem dla wrocławskiej apelacji. Dwie sędzie delegowane do V Wydziału – Lidia Orzechowska-Korpikiewicz i Małgorzata Kopalska-Ćwik – od początku sierpnia do 22 października 2025 r. wydały łącznie 106 wyroków w sprawach frankowych. Ich statystyki orzecznicze mówią same za siebie – utrzymując obecne tempo, każda z nich mogłaby hipotetycznie wyzerować frankową część swojego referatu w kilkanaście miesięcy.
To pokazuje, że decyzja o powołaniu dodatkowego wydziału i zasileniu go kadrą spoza Wrocławia była strzałem w dziesiątkę. Mimo wciąż dużej liczby nowych odwołań napływających co miesiąc, taka organizacja pracy daje nadzieję, że frankowicze w stolicy Dolnego Śląska doczekają się rozstrzygnięcia bez wieloletniej zwłoki. Co więcej, sędziowie w apelacji wrocławskiej – choć rozpatrują przecież także sprawy spoza kategorii frankowej – dokładają starań, by utrzymać optymalną dynamikę orzekania w sprawach 049 cf.
Zdaniem wielu pełnomocników, czynnikiem łagodzącym gorycz długiego oczekiwania na prawomocny wyrok są odsetki ustawowe za opóźnienie, potrafią zrekompensować konsumentom długie miesiące oczekiwania – bank musi bowiem dopłacić frankowiczowi niemałą sumę za każdy rok trwania sporu. Oczywiście pod warunkiem, że kredytobiorca owe odsetki faktycznie otrzyma. Tu dochodzimy do kolejnej kwestii, która odróżnia Wrocław od części innych sądów: co z odsetkami w przypadku zastosowania teorii salda?
Teoria salda w nowej ustawie – czy frankowicze stracą odsetki?
Wrocławscy frankowicze, nawet jeśli muszą nieco poczekać na swoje pieniądze, mogą liczyć przynajmniej na to, że rosną im odsetki za opóźnienie w zapłacie. Przy obecnych stopach procentowych są to kwoty, które często wynoszą kilkadziesiąt tysięcy złotych – realna korzyść za czas sporu. Problem pojawia się jednak, gdy sąd zdecyduje o rozliczeniu unieważnionej umowy kredytu według teorii salda, czyli poprzez wzajemne potrącenie świadczeń banku i konsumenta. Taki sposób rozliczenia – niestety wciąż spotykany we wrocławskich sądach – znacznie obniża należne frankowiczowi odsetki. W praktyce korzyść kredytobiorcy z wygranego procesu jest uszczuplana właśnie o wspomniane „odsetkowe” dziesiątki tysięcy złotych, a bywa że i więcej, jeśli sprawa ciągnęła się latami, a wartość przedmiotu sporu była wysoka. Innymi słowy, teoria salda odbiera konsumentom dużą część zysków z wyroku, ograniczając odsetki tylko do kwot przekraczających wysokość kapitału kredytu. Nic dziwnego, że sama myśl o takim rozliczeniu spędza sen z powiek wielu frankowiczom.
Wielu kredytobiorców obawia się, że kontrowersyjna teoria salda może wkrótce powrócić na szerszą skalę za sprawą nowego prawa. Kilka tygodni temu rząd skierował do Sejmu projekt tzw. ustawy frankowej, przygotowany w Ministerstwie Sprawiedliwości. Jednym z zapisów projektu jest wydłużenie terminu na zgłoszenie potrącenia, czyli możliwość późnego przedstawienia przez bank żądania wzajemnego rozliczenia swoich roszczeń z roszczeniami klienta. W praktyce takie potrącenie na etapie apelacji działałoby podobnie jak teoria salda – bank mógłby „skompensować” kwotę wypłaconego kredytu z sumą, której zwrot sąd zasądza klientowi, i w rezultacie odsetki za opóźnienie liczono by tylko od nadpłaconej ponad kapitał części roszczenia. Część ekspertów bije na alarm: ostrzegają, że jeśli ustawa wejdzie w życie w proponowanym kształcie, banki masowo zaczną korzystać z nowego prawa, a efekt będzie podobny jak przy rozliczeniu saldem – odsetki należne konsumentom zostaną mocno okrojone.
Czy zatem szykuje się powrót teorii salda i odebranie frankowiczom kluczowej korzyści z wygranych spraw? Niekoniecznie – uspokajają inni prawnicy. Wskazują oni, że nawet przy dopuszczeniu potrącenia można bronić praw konsumenta, powołując się na terminy z przedsądowych wezwań do zapłaty. Jak tłumaczy mec. Krzysztof Orski, znany ekspert od spraw frankowych, sąd powinien – nawet uwzględniając potrącenie zgłoszone przez bank – zasądzić na rzecz kredytobiorcy odsetki ustawowe od pełnej kwoty roszczenia, ale za określony okres: od dnia upływu terminu wskazanego w wezwaniu do zapłaty wysłanym przez frankowicza do dnia upływu terminu, jaki bank wyznaczył w swoim wezwaniu zwrotnym dotyczącym kapitału. Innymi słowy, choć po potrąceniu saldo finansowe wychodzi na zero, konsument nie powinien tracić odsetek za czas, gdy to bank pozostawał w zwłoce z zapłatą. Jeśli argumentacja ta się przyjmie, wejście w życie ustawy frankowej nie spowoduje masowego pozbawiania frankowiczów odsetek za opóźnienie – przynajmniej nie w takim stopniu, jak się obawiano.
Przed frankowiczami zatem ważne miesiące. Z jednej strony statystyki z Wrocławia dają powody do umiarkowanego optymizmu – sąd apelacyjny wyraźnie przyspieszył, a utworzenie nowego wydziału i zaangażowanie delegowanych sędziów pomogło rozładować kolejkę spraw. Wrocław, choć nie ma odrębnej „frankowej” sekcji, radzi sobie lepiej niż wiele innych apelacji w kraju.
Z drugiej strony, napięcie budzą planowane zmiany przepisów i dyskusje wokół teorii salda. Każdy frankowicz liczy na to, że po długiej batalii w sądzie odzyska swoje pieniądze z należnymi odsetkami, które częściowo wynagrodzą mu lata spłacania wadliwego kredytu. Pan Marek i jemu podobni mają nadzieję, że wrocławscy sędziowie staną na wysokości zadania – wydadzą sprawiedliwe i szybkie wyroki, nie dając się zwieść bankowym sztuczkom. Pozostaje obserwować rozwój wypadków: tempo orzecznicze we Wrocławiu, losy ustawy frankowej i to, czy teoria salda pozostanie tylko niechlubnym wyjątkiem, czy też znów zagości w sądowych rozstrzygnięciach. Frankowicze z Wrocławia już wiele przeszli, ale wciąż nie tracą nadziei na szybki finał i pełne zwycięstwo w starciu z bankami.
