15 czerwca 2023 roku, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał dwa wyroki, które mają fundamentalne znaczenie dla prawa konsumenckiego na terenie Unii Europejskiej. Obie sprawy dotyczą interpretacji artykułu 6 ust. 1 i artykułu 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Te wyroki mają potencjał do zmiany podejścia do umów kredytowych i zasady proporcjonalności w kontekście ochrony praw konsumentów.
Kluczowe Punkty Wyroków C-520/21 i C-287/22
W sprawie C-520/21, Trybunał uznał, że konsumenci mają prawo żądać od instytucji kredytowej rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów zapłaconych z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.
Jednakże, z drugiej strony, instytucje kredytowe nie mają prawa żądać od konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału wypłaconego z tytułu wykonania tej umowy oraz poza zapłatę ustawowych odsetek za zwłokę od dnia wezwania do zapłaty.
Natomiast w sprawie C-287/22, Trybunał orzekł, że artykuł 6 ust. 1 i artykuł 7 ust. 1 dyrektywy Rady 93/13/EWG stoją na przeszkodzie orzecznictwu krajowemu, które pozwala na odrzucenie wniosku konsumenta o zastosowanie środków tymczasowych mających na celu zawieszenie wykonania umowy kredytu. Jest to szczególnie istotne, gdy zastosowanie takich środków tymczasowych jest konieczne dla zapewnienia pełnej skuteczności orzeczenia. Innymi słowy – Frankowiczom będzie łatwiej dostać w sądzie tak zwane zabezpieczenie roszczenia dzięki któremu już po złożeniu pozwu będą mogli przestać spłacać kredyt we frankach.
Implikacje dla Prawa Konsumenckiego
Te wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej mają daleko idące implikacje dla prawa konsumenckiego. Z jednej strony, potwierdzają one prawo konsumentów do rekompensaty wykraczającej poza zwrot miesięcznych rat i kosztów. Z drugiej strony, ograniczają one możliwość instytucji kredytowych do żądaniaod konsumenta rekompensaty wykraczającej poza zwrot kapitału. Ponadto, umacniają one ochronę konsumentów, zezwalając na zawieszenie wykonania umowy kredytu w oczekiwaniu na ostateczne rozstrzygnięcie sądu.
Te wyroki stanowią ważny krok w kierunku większej ochrony konsumentów, podkreślając, że nieuczciwe warunki w umowach konsumenckich nie będą tolerowane. Jednakże, ich pełne konsekwencje pozostają do zobaczenia, jako że praktyka krajowa będzie musiała dostosować się do tych nowych wytycznych.
Jest to niewątpliwie ważne dla wszystkich konsumentów i instytucji kredytowych w Unii Europejskiej, a także dla prawników i innych specjalistów zajmujących się prawem konsumenckim. Przyszłe interpretacje i stosowanie tych wyroków przez sądy krajowe z pewnością będą obserwowane z dużym zainteresowaniem.