Piątek, 30 września 2022 roku rozpoczął się od prawdziwej bomby informacyjnej z sektora finansowego. Bankowy Fundusz Gwarancyjny poinformował, że rozpoczął przymusową restrukturyzację Getin Noble Banku. Cała działalność GNB zostanie przeniesiona i będzie czasowo zarządzana przez BFG oraz System Ochrony Banków Komercyjnych, który został stworzony w czerwcu tego roku przez osiem największych banków komercyjnych działających na terenie Polski. Najważniejsza informacja — pieniądze klientów są bezpieczne, ponieważ to nie jest upadłość!
Przymusowa restrukturyzacja — co to oznacza?
Przymusowa restrukturyzacja banku, dla klientów oznacza, że Bankowy Fundusz Gwarancyjny jest gwarantem, iż środki finansowe, zgromadzone na rachunkach bankowych są bezpieczne. Ochronie depozytów podlegają:
- osoby fizyczne;
- osoby prawne oraz przedsiębiorstwa niefinansowe;
- jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi lecz posiadające zdolność prawną;
- szkolne kasy oszczędnościowe;
- kasy zapomogowo-pożyczkowe;
- rady rodziców.
Zarówno depozyty w złotówkach, jak i innych walutach podlegają ochronie. Gwarancji odzyskania pełnej kwoty mogą być klienci posiadających na rachunkach bankowych w sumie równowartość maksymalnie 100 tys. euro.
Kwotę tę przelicza się zgodnie ze średnim kursem Narodowego Baku Polskiego, czyli obecnie jest to około 480 tys. zł. Wypłata środków następuje zawsze w złotych. Klienci, których depozyty przekraczają wartość 100 tys. euro mogą być jednak spokojni. Do tej pory nie zdarzyło się, aby podczas przymusowej restrukturyzacji luka kapitałowa banku była tak duża, aby środki klientów musiały być w tym celu wykorzystane.
Dotychczasowi klienci Getin Noble Banku również mogą być spokojni o przewidziane umowami odsetki, które im przysługują w pełnej kwocie należnej do dnia przymusowej restrukturyzacji. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, rozpoczęcie wypłaty depozytów ma się rozpocząć w terminie do siedmiu dni roboczych od 30 września 2022 roku, a więc od momentu rozpoczęcia przymusowej restrukturyzacji.
W przypadku posiadania w GNB lokaty strukturyzowanej, klientowi przysługuje wypłata tylko kwoty zdeponowanej, będącej wpłaconym kapitałem. Ewentualne odsetki muszą być określone w zawartej z bankiem umowie, gdzie data lub okres ustalania odsetek należnych od lokaty przypada przed dniem spełnienia warunku gwarancji.
Czy klienci Getin Noble Banku muszą podejmować jakieś działania?
Bankowy Fundusz Gwarancyjny poinformował, że w związku z wdrożeniem procedury związanej z przymusową restrukturyzacją Getin Noble Banku, ich klienci nie muszą podejmować żadnych działań. Wśród najważniejszych informacji dla klientów wyróżnić można:
- obsługa pozostaje bez zmian, klienci mają dostęp do wszystkich swoich oszczędności w placówkach stacjonarnych, przez bankowość internetową oraz aplikację mobilną;
- można korzystać z kart oraz bankomatów, numery rachunków bankowych, strony internetowe, hasła i loginy pozostają bez zmian;
- placówki będą działać pod dotychczasowym szyldem.
Bankowy Fundusz Gwarancyjny wydał specjalne oświadczenie: ,,Dla klientów Getin Noble Banku nic się nie zmienia. Wszyscy klienci są i będą obsługiwani tak jak do tej pory, mają nieprzerwany dostęp do wszystkich swoich środków pieniężnych. Dotyczy to wszystkich osób i podmiotów, które na dzień 30 września 2022 r. (piątek) są klientami GNB, w tym klientów firmowych, z sektora publicznego, a także klientów bankowości osobistej i private banking”.
Wprowadzona przymusowa restrukturyzacja pozwoliła na zabezpieczenie depozytów klientów w kwocie 39,5 mld zł, które w przypadku upadłości nie zostałyby wypłacone klientom.
Przymusowa restrukturyzacja Getin Noble Banku — koszty
Nieprzerwana obsługa klientów Getin Noble Banku wraz z zabezpieczeniem ich środków jest możliwa dzięki przeznaczeniu kwoty w wysokości 10,34 mld zł bezzwrotnego wsparcia finansowego. Z tego 6,87 mld zł pochodzi z funduszy własnych Bankowego Funduszu Gwarancyjnego, natomiast kwota 3,47 mld zł to zaangażowanie środków pochodzących z Systemu Ochrony Banków Komercyjnych.
Proces związany z przeprowadzeniem przymusowej restrukturyzacji oznacza konieczność umorzenia wszystkich akcji GNB wraz z niektórymi zobowiązaniami finansowymi. Jest to niezbędne w celu pokrycia luki kapitałowej banku. Bank na Giełdzie Papierów Wartościowych wyemitowanych miał 1,04 mln akcji — wszystkie zostały umorzone. Akcjonariusze zostają w tym przypadku z niczym. Głównym akcjonariuszem banku jest wrocławski biznesmen Leszek Czarnego, który posiada 62,8 proc. walorów GNB. 27,2 proc. akcji było w wolnym obrocie na Giełdzie Papierów Wartościowych, a posiadający akcje banku inwestorzy stracili papiery. W momencie zamknięcia sesji czwartkowej, Getin Noble Bank warty był w całości wraz ze wszystkimi walorami 154 mln zł.
Zobowiązania finansowe o których tu mowa dotyczą obligacji podporządkowanych, które w przypadku GNB warte były w chwili emisji około 680 mln zł. Obecnie jednak ich wartość rynkowa jest dużo niższa. Wycenia się jedynie na około 20-40 proc. wartości nominalnej. Posiadali je przede wszystkim klienci indywidualni. Szczególnie dużo tego typu obligacji bank wyemitował w latach 2012-2017. Pod koniec roku 2017 Komisja Nadzoru Finansowego ograniczyła możliwość sprzedaży ich prywatnym inwestorom twierdząc, że jest to nieodpowiedni instrument, gdyż klienci w wielu przypadkach nie byli świadomi ponoszonego ryzyka związanego z tą inwestycją.
Getin Noble Bank, a kłopoty finansowe — problem leżał u podstaw?
Getin Noble Bank straty notował nieprzerwanie od 2016 roku. Wiele wskazuje na to, że problem jego funkcjonowania leżał już u podstaw działalności — od 2010 roku. Dotyczy to strategii związanej ze sprzedażą możliwie największej sprzedaży kredytów oraz produktów bankowych, z której starano się zaksięgować jak najwięcej zysków. Takie działania doprowadziły bank do strat kredytowych, co z kolei powodowało stałe niedobory kapitału i przekładały się na zahamowanie w rozwoju.
22 kwietnia 2022 r. Getin Noble Bank wydał oświadczenie, w którym oficjalnie poinformował, że występują przesłanki, które mogą skutkować upadłością przedsiębiorstwa. Niezależny podmiot — Deloitte Advisory oszacował, że GNB miał ujemne kapitały własne na poziomie nawet -3,6 mld zł. Oznacza to, że aktywa nie wystarczały na pokrycie zobowiązań.
Leszek Czarnecki został ukarany przez KNF kwotą 20 mln zł ,,za niewykonanie zobowiązania inwestorskiego i brak działań, które doprowadziłyby do wypełnienia przez Getin Noble Bank kapitałowych wymogów regulacyjnych”.
Getin Noble Bank przechodzi do historii — pod jaką nazwą będzie funkcjonował?
Przymusowa restrukturyzacja GNB oznacza, że jego działalność czasowo zostanie przejęta przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Docelowo będzie on działał pod nową nazwą — VeloBank. Pracami nowego zarządu kierował będzie Adam Marciniak.
Wdrożony został proces rejestracyjny związany ze zmianą nazwy banku. Klienci będą informowani o wprowadzanych zmianach na bieżąco. Placówki będą działać pod dotychczasową nazwą do czasu rebrandingu na VeloBank.
