PLN/CHF
Sytuacja Frankowiczów z Getin Banku nie jest tak beznadziejna, jak mogło się wydawać na przełomie września i października, kiedy ogłoszona została decyzja o objęciu banku przymusową restrukturyzacją. Już na początku pojawiły się doniesienia o możliwym zawieszaniu toczących się w sądach spraw, których stroną jest restrukturyzowany bank. Do złożenia takich wniosków uprawniony jest BFG, ale jak donoszą kancelarie frankowe, na razie żadne postępowanie nie zostało zawieszone. Co więcej, sądy w dalszym ciągu wydają wyroki unieważniające abuzywne umowy frankowe Getin Banku.
- Pomimo wcześniejszych sygnałów ze strony BFG o możliwości masowego zawieszania postępowań sądowych, których stroną jest restrukturyzowany bank, jak dotąd takie wnioski nie wpłynęły do sądów.
- Sprawy z powództwa Frankowiczów o unieważnienie wadliwych umów frankowych Getin Banku toczą się w sądach w normalnym trybie, a nawet zapadają wciąż wyroki.
- Jednym z przykładów jest sprawa o sygn. IV C 1376/19, do której w dniu 20 października 2022 r., a więc trzy tygodnie po ogłoszeniu restrukturyzacji, zapadł wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie ustalający nieważność umowy frankowej Getin Banku.
- Wciąż można składać w sądach pozwy przeciwko Getin Bankowi oraz wnioskować o sądowe wstrzymanie spłaty rat w ramach zabezpieczenia roszczeń.
- Sądy różnie podchodzą do wniosków o zabezpieczenie, ale prawnicy z dobrych kancelarii frankowych dysponują argumentacją przemawiającą za tym, że sądy nie powinny odmawiać ochrony Frankowiczom z restrukturyzowanego banku.
Postępowania o unieważnienie umów Getin Banku toczą się w sądach bez przeszkód
Po początkowym zamieszaniu wywołanym decyzją BFG o restrukturyzacji Getin Banku, sytuacja w sądach ustabilizowała się. W pierwszych dniach sądy odraczały terminy rozpraw, bo w wyniku odwołania zarządu banku, wygasły dotychczasowe pełnomocnictwa procesowe. Jak twierdzą prawnicy reprezentujący w sądach Frankowiczów procesujących się z Getin Bankiem, administrator banku rezydualnego szybko zgłosił nowe pełnomocnictwa i obecnie sprawy są kontynuowane, a nawet toczą się bardzo sprawnie.
Postępowania główne z powództwa kredytobiorców o unieważnienie umów kredytowych Getin Banku są procedowane w normalnym trybie i bez większych przeszkód. Co więcej, sądy wciąż wydają wyroki unieważniające umowy kredytowe tego banku.
Przykładem jest postępowanie, które toczyło się przed Sądem Okręgowym w Warszawie. W dniu 20 października br., a więc już po objęciu Getin Banku procesem przymusowej restrukturyzacji, sąd wydał wyrok unieważniający umowę hipotecznego kredytu indeksowanego do CHF zawartą w 2008 roku z Getin Bankiem. Kredytobiorcę reprezentowała w sądzie Kancelaria Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni.
Unieważnienie umowy Getin Banku przez sąd w Warszawie po wszczęciu restrukturyzacji
Sprawa o sygn. akt IV C 1376/19 jest o tyle interesująca, że kredytobiorca który pozwał Getin Bank, napotkał szereg przeszkód w toku trwania procesu. Jedną z nich było zawieszenie postępowania w maju 2021 roku z uwagi na wyczekiwaną tzw. dużą uchwałę Sądu Najwyższego, do podjęcia której nie doszło.
Paradoksalnie mogłoby się wydawać, że po ogłoszeniu decyzji o restrukturyzacji banku, kredytobiorca jest na przegranej pozycji. Tymczasem rozpoznający sprawę IV Wydział Cywilny Sądu Okręgowego w Warszawie w dniu 20 października 2022 r., po 35 miesiącach od zainicjowania procesu, wydał wyrok ustalający, że umowa kredytu frankowego Getin Banku jest nieważna i zasądził na rzecz powoda zwrot kosztów procesu.
Wyrok w przedmiotowej sprawie zapadł 20 dni po ogłoszeniu decyzji o restrukturyzacji Getin Banku. Początkowo co prawda była obawa, że postępowanie zostanie zawieszone na wniosek BFG, a rozprawa spadnie z wokandy z uwagi na wygaśnięcie pełnomocnictw prawników reprezentujących bank. Nic takiego nie miało jednak miejsca. Administrator banku ekspresowo nadał nowe pełnomocnictwa procesowe i planowo w dniu 13 października 2022 roku odbyła się rozprawa.
Sąd przesłuchał zawnioskowanych przez strony świadków oraz wydał postanowienie w przedmiocie pominięcia dowodu z opinii biegłego, gdyż był on nieistotny dla rozstrzygnięcia. Po upływie tygodnia od rozprawy, w dniu 20.10.2022 r. sąd wydał korzystny dla kredytobiorcy wyrok. Umowa frankowa Getin Banku z 2008 roku została uznana za nieważną z powodu zawartych w niej klauzul abuzywnych. Była to standardowa umowa oparta na skonstruowanym przez bank wzorcu zawierającym niedozwolone postanowienia odnoszące się do mechanizmu indeksacji i odwołujące się do tabeli kursowej banku.
Można wciąż pozywać Getin Bank i wnioskować o zabezpieczenie roszczeń
Powyższy przykład wyraźnie pokazuje, że wciąż można w postępowaniu sądowym pozywać Getin Bank. Jest to jedyny sposób, aby zgodnie z prawem zaprzestać wykonywania umowy zawierającej abuzywnej postanowienia i łączącej kredytobiorcę z podmiotem znajdującym się na skraju bankructwa. Jeszcze nie jest za późno na podjęcie odpowiednich kroków prawnych.
W momencie kiedy ogłoszona zostanie upadłość Getin Banku, odzyskanie nadpłaty będzie praktycznie niemożliwe. Do bardzo skromnego majątku pozostałego w banku rezydualnym, szacowanego maksymalnie na 2,5 mld zł, ustawi się kolejka wierzycieli na czele z BFG, którego roszczenia opiewają na 6,5 mld zł. Jest duże prawdopodobieństwo graniczące z pewnością, że dla kredytobiorców frankowych z masy upadłościowej nie pozostanie nic. Nie ma zatem sensu powiększać kwoty, o którą później trzeba będzie się upominać.
Frankowicze z Getin Banku nadal mogą starać się o legalne zaprzestanie wykonywania wadliwej umowy poprzez sądowe wstrzymanie spłaty rat. Niektóre sądy, które wcześniej uważały że kondycja finansowa Getin Banku nie jest jeszcze na tyle zła, aby mogła utrudnić lub uniemożliwić wykonanie w przyszłości orzeczenia, teraz chętniej udzielają zabezpieczeń. Jak zwykle można w tym względzie liczyć na wydział frankowy Sądu Okręgowego w Warszawie. Sędziowie tego wydziału w większości przypadków udzielają zabezpieczenia kredytobiorcom z Getin Banku.
Zakaz wszczynania postępowań zabezpieczających niezgodny z unijną Dyrektywą
Prawnicy zaobserwowali, że po ogłoszeniu decyzji o restrukturyzacji Getin Banku kredytobiorcy składają więcej wniosków o udzielenie zabezpieczenia roszczeń. Dzieje się tak mimo że art. 135 ustawy o BFG zakazuje wszczynania postępowań zabezpieczających wobec majątku podmiotu w restrukturyzacji.
Od początku pojawiły się poważne wątpliwości co do tego czy przywołany przepis jest zgodny z postanowieniami Dyrektywy 2014/59/UE, która stworzyła ramy dla procesów restrukturyzacyjnych i naprawczych.
Dyrektywa mówi jedynie o ograniczeniu możliwości egzekucji zabezpieczeń w sytuacji kiedy udzielone zabezpieczenie jest już wykonywane, a nie o całkowitym zakazie udzielania nowych zabezpieczeń. Z dużym prawdopodobieństwem polski ustawodawca w sposób błędny zaimplementował przepisy unijne do ustawy o BFG, na podstawie której doszło do restrukturyzacji Getin Banku.
Nadrzędność prawa unijnego nad ustawami krajowymi daje sądom prawo do bezpośredniego zastosowania przepisów Dyrektywy i jednocześnie odmówienia stosowania postanowień ustawy o BFG w zakresie zakazu wszczynania nowych postępowań zabezpieczających.
Co więcej, prawnicy są zdania, że w przywołanym wyżej art. 135 jest mowa o postępowaniach skierowanych bezpośrednio do majątku podmiotu w restrukturyzacji, a zabezpieczenie w postaci wstrzymania obowiązku spłaty rat takim nie jest, bo jego celem jest przede wszystkim ochrona interesów majątkowych powoda.
Należy mieć nadzieję, że wkrótce ujednolici się podejście sądów do udzielania kredytobiorcom z Getin Banku zabezpieczeń. Prawnicy nie wykluczają skierowania pytania prawnego do Sądu Najwyższego w celu rozstrzygnięcia wątpliwości na tym tle.
Na razie niektóre sądy przychylają się do wniosków o udzielenie zabezpieczenia, tak jak wspomniany wyżej wydział frankowy w Sądzie Okręgowym w Warszawie, zaś inne interpretują przepisy w sposób literalny i bardzo wąski uznając, że nie dopuszczają one możliwości udzielania nowych zabezpieczeń. Bardzo ważny jest zatem wybór właściwego sądu i dobre umotywowanie wniosku. Warto w tej kwestii zasięgnąć wsparcia doświadczonej kancelarii frankowej, bo nie wszystko jeszcze stracone.
