PLN/CHF
W przypadku egzekucji skierowanej przeciwko dłużnikowi, istnieje wiele czynników, które mogą wpływać na jej pozytywny lub negatywny rezultat dla wierzyciela. Często zdarza się, że egzekucja jest prowadzona w momencie, kiedy zobowiązanie już się przedawniło lub gdy egzekucja jest wytoczona przeciwko osobie, która nie jest zobowiązana do spełnienia świadczenia. W takiej sytuacji, czy dłużnik ma możliwość obrony? W niniejszym artykule przyjrzymy się różnym środkom obrony, które dłużnik może podjąć w celu ochrony swoich praw przed egzekucją.
Czy dłużnik może się bronić przed egzekucją?
Dłużnik, przeciwko któremu wytoczona jest egzekucja, ma kilka możliwości obrony. Przede wszystkim może kwestionować procesowe uchybienia organu egzekucyjnego poprzez środki zaskarżenia, takie jak skarga na czynności komornika, zażalenie na postanowienie czy zarzuty na plan podziału. Istnieje również możliwość podjęcia obrony w drodze powództw przeciw egzekucyjnych, takich jak powództwo opozycyjne i ekscydencyjne.
Powództwo opozycyjne
Dłużnik może wytoczyć powództwo opozycyjne w celu pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, jeśli nie zgadza się ze zdarzeniem, na podstawie którego wydano pozew, a następnie wydano klauzulę wykonalności. W przypadku gdy dłużnik nie zgadza się ze zdarzeniem, na podstawie którego wydano tytuł wykonawczy, może wnieść powództwo w celu pozbawienia go wykonalności.
Przykładowymi zdarzeniami, z którymi dłużnik może nie zgadzać się, są wykonanie zobowiązania, wydanie wyroku na korzyść jednego z dłużników solidarnych, świadczenie zamiast spełnienia, odnowienie, zwolnienie dłużnika z długu przez wierzyciela oraz przedawnienie roszczenia stwierdzonego tytułem egzekucyjnym.
Dłużnik musi udowodnić, że zdarzenie, na podstawie którego oparto klauzulę wykonalności, nie istniało, a zatem zobowiązanie wygasło. Powództwo opozycyjne może być wniesione w przypadku istnienia ważnego tytułu wykonawczego.
Wraz z pozwem, można również złożyć wniosek o zabezpieczenie poprzez zawieszenie egzekucji, jeśli ta została już rozpoczęta. Jeżeli sąd uwzględni wniosek o zabezpieczenie, postępowanie egzekucyjne zostanie zawieszone, a istnieje szansa, że dłużnik zostanie zwolniony z długu.
Powództwo ekscydencyjne
Dłużnik może również wnieść powództwo ekscydencyjne jako środek obrony przed egzekucją. Powództwo to umożliwia osobie trzeciej żądanie zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeżeli egzekucja narusza jej prawa.
Powództwo ekscydencyjne może zostać wniesione tylko wtedy, gdy postępowanie egzekucyjne zostało już wszczęte.
Termin na wytoczenie powództwa ekscydencyjnego wynosi zazwyczaj miesiąc od dnia, w którym osoba trzecia faktycznie dowiedziała się o naruszeniu swoich praw. Powództwo ekscydencyjne ma charakter prekluzyjny, co oznacza, że po upływie tego terminu nie można już wnieść powództwa.
Przedawnienie jako środek obrony dłużnika
Jednym z często wykorzystywanych środków obrony dłużnika jest przedawnienie. Dłużnik może skorzystać z powództwa przeciwegzekucyjnego w celu wstrzymania egzekucji zobowiązania, które się przedawniło. Przedawnienie staje się szczególnie istotne, gdy po upływie długiego czasu trudno jest znaleźć dowody na spłatę zobowiązania.
W takiej sytuacji, dłużnik może wystąpić z powództwem przeciwegzekucyjnym, mającym na celu stwierdzenie, że zdarzenie, na podstawie którego wydano klauzulę wykonalności, nie wystąpiło.
Celem powództwa jest zmiana sytuacji prawnej stron. W wyniku uwzględnienia powództwa, wierzyciel nie będzie mógł kontynuować egzekucji. Dlatego powództwo przeciwegzekucyjne jest skutecznym środkiem obrony przed wytoczeniem egzekucji przez wierzyciela.
Powództwo przeciwegzekucyjne a utrata mocy tytułu wykonawczego
Dłużnik traci możliwość wniesienia powództwa opozycyjnego w przypadku utraty mocy tytułu wykonawczego. Jeżeli świadczenie objęte tytułem wykonawczym zostało już wyegzekwowane w całości lub w części, powództwo opozycyjne zostaje oddalone. Powództwo przeciwegzekucyjne ma na celu pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, a nie odwołanie się od jego rzekomej niesłuszności.
Powództwo przeciwegzekucyjne a zarzuty z małżeńskiej umowy majątkowej
Tytuł wykonawczy wystawiony przeciwko dłużnikowi będącemu w związku małżeńskim może być podstawą do prowadzenia egzekucji przede wszystkim z osobistego majątku dłużnika, ale także z określonych składników majątkowych, określonych w Kodeksie postępowania cywilnego.
Jednak małżonek dłużnika, broniąc się przed zobowiązaniami współmałżonka, ma możliwość ochrony swojego majątku osobistego poprzez złożenie powództwa przeciwegzekucyjnego. Powództwo to można wnieść po powstaniu tytułu wykonawczego i jeżeli będzie ono zasadne, wykonalność tytułu egzekucyjnego zostanie ograniczona do części składników majątku dłużnika.
Podsumowanie
Wnioski:
- Dłużnik ma kilka możliwości obrony przed egzekucją, takich jak kwestionowanie procesowych uchybień organu egzekucyjnego i podjęcie obrony w drodze powództw przeciw egzekucyjnych.
- Powództwo opozycyjne umożliwia dłużnikowi pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, jeśli nie zgadza się ze zdarzeniem, na podstawie którego wydano tytuł.
- Powództwo ekscydencyjne daje osobie trzeciej możliwość żądania zwolnienia zajętego przedmiotu od egzekucji, jeśli egzekucja narusza jej prawa.
- Przedawnienie jest często wykorzystywanym środkiem obrony dłużnika, umożliwiającym wstrzymanie egzekucji zobowiązania, które się przedawniło.
- Powództwo przeciwegzekucyjne może być skutecznym środkiem obrony przed egzekucją, pozwalającym dłużnikowi stwierdzić, że zdarzenie, na podstawie którego wydano klauzulę wykonalności, nie wystąpiło.
- Powództwo przeciwegzekucyjne może być skierowane przeciwko tytułowi wykonawczemu lub mają na celu ochronę majątku dłużnika w przypadku małżeńskiej umowy majątkowej.
Obrona dłużnika przed egzekucją jest możliwa, i ma na celu ochronę jego praw i interesów. Dłużnik powinien być świadomy swoich praw i skonsultować się z prawnikiem w celu podjęcia odpowiednich działań obronnych.
