NORDEA BANK POLSKA w 2014 roku został przejęty przez bank PKO BP, w którego portfelu znajdują się obecnie umowy frankowe pod nazwą Nordea-Habitat. Umowy te dotknięte są abuzywnością w zakresie postanowień odnoszących się do mechanizmu przeliczeniowego, co potwierdza fakt że znalazły się one w „Mapie klauzul abuzywnych” opracowanej przez Rzecznika Finansowego. Wadliwości umów frankowych NORDEA BANKU dowodzą także wyroki stwierdzające ich nieważność, które polskie sądy od pewnego czasu wydają na skalę masową. W roku 2021 zapadły 133 wyroki sądów I instancji oraz 17 wyroków prawomocnych w sprawie kredytów Nordei i wszystkie były korzystne dla Frankowiczów.
- Nordea Bank Polska udzielał przed laty kredytów waloryzowanych kursem franka szwajcarskiego. Większość stanowią umowy kredytów denominowanych, których konstrukcja jest trochę nietypowa, gdyż kwota kredytu w umowie jest wyrażona w CHF, ale stanowi równowartość określonej kwoty w PLN.
- Rzecznik Finansowy oraz sądy powszechne nie mają wątpliwości, że we wzorcach umownych stosowanych przez Nordea Bank w latach 2005-2011 figurują niedozwolone postanowienia, rzutujące na ważność tych umów.
- Konstrukcja umów Banku Nordea zakładała, że przy wypłacie kwota kredytu była przeliczana na podstawie kursu kupna z Tabeli kursów banku, natomiast spłata następowała według kursu sprzedaży zawartego również w Tabeli. Bank ustalał wysokość kursów w sposób arbitralny, a sama umowa nie zawierała informacji na temat sposobów określania wysokości kursów i odniesień do zewnętrznych oraz weryfikowalnych kryteriów. Ponadto postanowienia odnoszące się do mechanizmów przeliczeniowych były sformułowane w sposób niejednoznaczny i niejasny dla konsumenta, który nie miał żadnego wpływu na ich treść, gdyż umowa nie podlegała indywidualnym uzgodnieniom.
- Umowy banku Nordea są obecnie ekspresowo unieważniane przez sądy. W naszym artykule przytaczamy dwa przykłady spraw zakończonych w tym roku szybkimi prawomocnymi wyrokami unieważniającymi umowy Nordea-Habitat.
Klauzule abuzywne w umowach frankowych NORDEA BANKU
Kredyty frankowe banku Nordea to w większości umowy kredytów denominowanych, których nietypowa konstrukcja skłania część prawników do określania ich mianem hybrydy, przypominającej z jednej strony kredyty denominowane, z drugiej indeksowane. Typowe umowy kredytów denominowanych zawierają kwotę kredytu określoną w CHF, która w dniu wypłaty jest przeliczana na złotówki. W umowach Nordei kwota kredytu jest wyrażona w CHF, ale stanowi równowartość określonej kwoty w złotówkach.
Nie zmienia to jednak faktu, że stosowane przez bank wzorce umowne z lat 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010 i 2011 zawierają niedozwolone postanowienia odnoszące się do mechanizmu przeliczeniowego, które na mocy art. 385 (1) k.c. nie wiążą konsumenta, jeśli nie zostały z nim indywidualnie uzgodnione. W postępowaniach sądowych bank co prawda wielokrotnie powoływał się na rzekomą możliwość „negocjowania kursu” wypłaty kredytu, ale zazwyczaj nie udawało mu się dowieść, że negocjacje miały charakter realny, a nie były jedynie działaniami pozornymi.
Abuzywne postanowienia skutkujące nieważnością umowy można znaleźć we wszystkich wzorcach umownych banku Nordea. Zazwyczaj figurują one w Części Ogólnej Umowy (COU). Biorąc za przykład wzorzec z roku 2007, klauzule abuzywne figurują głównie w § 1 ust. 2 COU odnoszącym się do wypłaty kredytu oraz w § 13 ust. 7 dotyczącym spłaty kredytu. W postanowieniach tych bank odwołuje się do kursu kupna i kursu sprzedaży z Tabeli kursów, jednak nie określa w żaden sposób jak ustalana jest wysokość kursów, ani nie podaje zewnętrznych i weryfikowalnych kryteriów mających wpływ na poziom kursów.
Nordea Bank w sposób arbitralny i niezależny od kredytobiorcy kształtował wysokość kursów przeliczeniowych, a poprzez to także jednostronnie ustalał saldo zadłużenia kredytobiorcy i wartość rat kredytowych. Stosując dwa różne kursy przeliczeniowe bank zarabiał na różnicach kursowych, czyli tzw. spreadzie walutowym, stanowiącym dodatkowy koszt kredytu. Takie działania są uznawane przez sądy za niedopuszczalne i stanowią przesłankę przemawiającą za uznaniem całej umowy za nieważną.
Przykłady wyroków unieważniających umowy NORDEA BANKU
Osoby posiadające status konsumenta mogą domagać się unieważnienia umów kredytowych banku Nordea na podstawie zawartych w nich klauzul abuzywnych. Konieczne jest złożenie pozwu sądowego przeciwko bankowi PKO BP, który jest następcą prawnym Nordei. Warto powierzyć to doświadczonej kancelarii frankowej, zaprawionej w bojach sądowych na gruncie tych umów. Omówione niżej dwa tegoroczne wyroki dowodzą, że do prawomocnego unieważnienia umowy Nordea-Habitat można doprowadzić w kilkanaście miesięcy, jeżeli w pozwie zostaną zaprezentowane trafne argumenty, które przekonają sąd.
Ekspresowe prawomocne unieważnienie umowy NORDEA BANK w 16 miesięcy w Łodzi
W dniu 7 lutego 2022 roku Sąd Apelacyjny w Łodzi w ramach postępowania o sygn. akt I ACa 552/21 oddalił apelację banku PKO BP od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 25 stycznia 2021 roku do sprawy o sygn. akt I C 1402/20, na mocy którego umowa kredytowa Nordea-Habitat została uznana za nieważną. Na szczególne podkreślenie zasługuje fakt, że sąd I instancji po zaledwie 3 miesiącach od wniesienia pozwu wydał korzystny dla kredytobiorców wyrok.
Sąd w Piotrkowie Trybunalskim nie miał wątpliwości, że umowa dawnego banku Nordea dotknięta była abuzywnością w zakresie mechanizmu denominacji oraz spreadu walutowego. Brak możliwości uzupełnienia luk w umowie po wyeliminowaniu niedozwolonych postanowień powodował jej nieważność w całości.
Wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim został zaskarżony przez pozwany bank, jednak już po 10 miesiącach od wniesienia apelacji Sąd Apelacyjny w Łodzi utrzymał w mocy wyrok sądu I instancji. Umowa kredytowa banku Nordea została prawomocnie unieważniona w postępowaniu dwuinstancyjnym trwającym zaledwie 16 miesięcy.
Sąd w Łodzi zgodził się ze stanowiskiem sądu w Piotrkowie Trybunalskim, że postanowienia umowy odnoszące się do przeliczania kredytu przy wypłacie według kursu kupna oraz przy spłacie według kursu sprzedaży nie zostały sformułowane w sposób jednoznaczny, ani też indywidualnie uzgodnione z kredytobiorcami.
W żadnym z dokumentów kredytowych nie sprecyzowane zostały zasady ustalania kursów w Tabeli kursowej banku oraz wysokości spreadu. Wbrew twierdzeniom zawartym w apelacji, kredytobiorcy nie mieli możliwości spłaty kredytu w CHF od początku obowiązywania umowy, gdyż możliwe było to wyłącznie na podstawie aneksu. Wyeliminowanie z umowy spornych postanowień i utrzymanie jej w mocy w okrojonym kształcie było niemożliwe, zatem należało ją w całości uznać za nieważną. Kredytobiorców reprezentowała Kancelaria Sosnowski – Adwokaci i Radcowie Prawni.
Prawomocne unieważnienie umowy Nordea-Habitat w 2 lata w Warszawie
Ekspresowe jak na warunki sądów warszawskich prawomocne unieważnienie umowy banku Nordea uzyskała także Kancelaria Adwokacka Paweł Borowski. W dniu 14 kwietnia 2022 roku Sąd Apelacyjny w Warszawie w ramach postępowania o sygn. akt I ACa 898/21 oddalił apelację banku PKO BP od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 29 lipca 2021 roku do sprawy o sygn. akt XXVIII C 5129/21. Umowa kredytowa banku Nordea została prawomocnie unieważniona przez orzekające w I i II instancji sądy w Warszawie w zaledwie 2 lata.
Sąd Apelacyjny w Warszawie orzekł, że sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny i trafnie wskazał klauzule abuzywne, które były bezpośrednią przyczyną upadku umowy kredytowej. Sąd powołał się na orzecznictwo TSUE, zgodnie z którym wadliwe klauzule przeliczeniowe określają główne świadczenia stron tj. wartość zobowiązania i wysokość spłat.
Klauzule te powinny być sformułowane w sposób transparentny, czego nie można było się dopatrzyć w zakwestionowanej umowie banku Nordea. Bank nie dopełnił także obowiązków informacyjnych wobec konsumenta w zakresie skutków zawarcia tego typu umowy. Postępowanie w II instancji trwało tylko 5 miesięcy, a w międzyczasie odbyła się 1 rozprawa.