Umowy kredytów frankowych zawarte przed laty z GE Money Bankiem bardzo długo uchodziły za wręcz „teflonowe”, a skuteczne podważenie takiego kontraktu w sądzie było niemal niemożliwe. Obecnie linia orzecznicza w sprawach przeciwko GE Money Bankowi, a właściwie BPH S.A., bo to ten bank jest następcą prawnym wspomnianego kredytodawcy, jest dużo korzystniejsza dla frankowiczów. Mając dobrego adwokata lub radcę prawnego, kredytobiorca jest w stanie trwale wyeliminować kontrakt z obrotu prawnego, a nie tylko usunąć niektóre niedozwolone zapisy z umowy kredytowej. Co zmieniło się w sytuacji klientów GE Money Banku na przestrzeni ostatniego roku i kto za to odpowiada?
Do niedawna powszechną praktyką krajowych sądów było utrzymywanie w mocy kwestionowanych przez frankowiczów umów kredytowych zawartych z GE Money Bankiem i jedynie eliminowanie klauzul niedozwolonych z takich kontraktów. To jednak już przeszłość
Teraz możliwe jest prawomocne unieważnienie kredytu frankowego zawartego w GE Money Banku, a przyczynił się do tego Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej
Zdaniem unijnych sędziów krajowy sąd nie ma prawa eliminować tylko części klauzul umownych dotkniętych abuzywnością, tak aby utrzymać kwestionowaną przez konsumenta umowę w mocy
Skoro umowa kredytowa GE Money Banku nie może dalej istnieć po wyeliminowaniu zapisów niedozwolonych, powinna być wykreślona z obrotu prawnego, czego konsekwencją są zwykle finansowe rozliczenia stron konfliktu. Prezentujemy przykłady już wydanych wyroków.
Sąd Najwyższy vs. TSUE w sprawie kredytów frankowych GE Money Banku
Historia sporów frankowiczów z GE Money Bankiem jest pełna zwrotów akcji. Przez całe lata wzorce umowne skonstruowane przez GE Money Bank uchodziły za wyjątkowo trudne do podważenia w sądzie. Zwykle frankowiczom udawało się po prostu doprowadzić do wykreślenia niektórych zapisów z umowy, a sam kontrakt pod pewnymi warunkami nadal pozostawał w mocy.
Prawidłowość takiej praktyki potwierdzał wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 czerwca 2022 roku (sygnatura II CSKP 364/22). Sąd Najwyższy wydał wówczas decyzję sprowadzającą się do „redukcji utrzymującej” w odniesieniu do umowy GE Money Banku. Polegało to na tym, że sąd z § 17 ust. 2-3 wykreślał fragmenty „minus marża kupna” oraz „plus marża sprzedaży”. Skutek? Kwestionowana umowa mogła pozostać w mocy, a świadczenia realizowane w jej ramach były przeliczane według średniego kursu Narodowego Banku Polskiego.
Nie minęło kilka miesięcy, a stanowisko w sprawie zajął Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który zaprezentował zupełnie odmienny pogląd w stosunku do tego nakreślonego przez Sąd Najwyższy. 8 września 2022 roku TSUE rozpatrzył sprawę C-80/21 i uznał, że krajowe sądy nie są uprawnione do eliminowania z umowy tylko części warunku umownego dotkniętego wadliwością. Przekłada się to na sytuację klientów GE Money Banku. Po wyroku TSUE sądy nie powinny wykreślać z § 17 ust. 2-3 umowy zwrotu „minus marża kupna” oraz „plus marża sprzedaży”, ponieważ miałoby to wpływ na istotę stosunku prawnego. Klauzule te muszą być zatem eliminowane w całości, a sąd nie może w ich miejscu pozostawić jedynie średniego kursu NBP celem utrzymania umowy w mocy.
Sąd Najwyższy zmienia swój pogląd na wzorce umowne GE Money Banku. Frankowicze mają powody do radości
Wyrok w sprawie C-80/21 to niejedyny, w którym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ujął się za frankowiczami w kwestii utrzymywania wadliwych umów kredytowych w mocy mimo obecności w nich klauzul niedozwolonych. Podobny pogląd zaprezentował również, rozpatrując sprawę o sygnaturze C-19/20, w której pozwanym był BPH S.A. Unijni sędziowie jasno stoją na stanowisku, że umowy zawierającej niedozwolone klauzule nie należy modyfikować, a trzeba ją eliminować z obrotu prawnego, jeśli po usunięciu owych klauzul nie może być dalej wykonywana.
Co warte podkreślenia, swoje stanowisko w sprawie podobnych wzorców umownych dość szybko zmienił Sąd Najwyższy. 7 lutego 2023 roku wydał orzeczenie w sprawie I CSK 4195/22, w której znów chodziło o wzorce umowne GE Money Banku. Tym razem sędziowie Sądu Najwyższego uznali, że sporne klauzule indeksacyjne tak samo dotyczyły wyliczenia zobowiązania kredytowego, metody kalkulacji rat kredytu, jak również sposobu naliczania marży. Krótko mówiąc, sąd nie może usunąć z umowy jedynie wzmianki o marży banku. Należy wyeliminować z kontraktu cały paragraf, a wówczas nie może być on dalej wykonywany, co prowadzi do jego nieważności.
Dzięki Trybunałowi Sprawiedliwości Unii Europejskiej kredytobiorcom przywrócono wiarę w to, że umowę kredytową zawartą z GE Money Bankiem da się unieważnić. Nie zmienia to jednak faktu, że sądząc się z BPH S.A. w sprawie kredytów zawartych z GE Money Bankiem, wciąż warto powierzyć prowadzenie takiej sprawy adwokatowi lub radcy prawnemu mającemu doświadczenie w sporach z tym podmiotem. I to poparte sukcesami. Przykłady tego, jaki przebieg może mieć spór sądowy o kredyt zawarty z GE Money Bankiem, prezentujemy poniżej.
Prawomocna eliminacja umowy kredytu frankowego GE Money Banku w 23 miesiące
Dnia 22 marca 2023 roku w Sądzie Apelacyjnym we Wrocławiu zapadł wyrok w sprawie I ACa 1208/22, w której pozwanym był BPH S.A. w związku z umową zawartą przez kredytobiorców z GE Money Bankiem. Sąd niemal w całości oddalił apelację pozwanego od wyroku Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze, wydanego 17 maja 2022 roku. Jeleniogórski sąd uznał kwestionowaną przez frankowiczów umowę dawnego GE Money Banku za nieważną i obciążył pozwanego BPH S.A. kosztami postępowania.
Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony przez pozwanego wyrok jedynie w kwestii ustawowych odsetek za opóźnienie oraz zarzutu zatrzymania podniesionego przez bank (który został w końcu uznany). Cała umowa jest już jednak nieważna, a klienci muszą rozliczyć się z bankiem wyłącznie do kwoty użyczonego kapitału. Całe postępowanie trwało ok. 23 miesiące, a wyrok unieważniający umowę jest już prawomocny. Zysk kredytobiorców z wyroku to ok. 205 tys. zł.
Pełnomocnikiem kredytobiorców w sporze z BPH S.A. (GE Money Bank) był adwokat Paweł Borowski.
Prawomocna wygrana frankowiczów z BPH S.A. (GE Money Bankiem) w 33 miesiące
15 marca 2023 roku w Sądzie Apelacyjnym w Lublinie zapadł wyrok w sprawie o sygnaturze I ACa 8/23. Po rozpoznaniu sprawy 3 marca 2023 roku Sąd w całości oddalił apelację pozwanego BPH S.A. od wyroku wydanego 13 października 2022 roku przed Sądem Okręgowym w Siedlcach. Spór pomiędzy kredytobiorcami a pozwanym bankiem toczył się o umowę kredytową zawartą w 2007 roku w GE Money Banku. Sąd Okręgowy w Siedlcach uznał, że bank ustalał zarówno kursy walut, jak i spready walutowe, w sposób służący wygenerowaniu zysku oraz zabezpieczeniu własnych interesów. W opinii sądu kredytobiorców wystawiono na niczym nieograniczone ryzyko kursowe. Z uwagi na brak możliwości utrzymania umowy w mocy po wykreśleniu z niej klauzul abuzywnych musiała zostać uznana za w całości nieważną.
Strona pozwana dążyła do wyeliminowania z umowy jedynie części warunku umownego dotkniętego abuzywnością, jednak sąd nie mógł przystać na żądanie pozwanego z uwagi na treść wyroku TSUE z 8 września 2022 roku (C-80/22). Postępowanie trwało 33 miesiące, a wyrok jest już prawomocny.
Pełnomocnikami kredytobiorców w sporze z BPH S.A., następcą prawnym GE Money Banku, byli adwokaci z Kancelarii Adwokackiej Adwokat Jacek Sosnowski Adwokaci i Radcowie Prawni
